Doaimma birra
Mihttu
- Dihtomielalašvuohta ja máhttu hástalusaid birra mat čuožžilit diehtojuohkimiid dihte roassodiliin.
- Máhttu iešguđet lágan boasttudieđuid birra ja ovttastumiid birra maidda dat laktásit.
Dát oahpahusdagus addá ohppiide/studeanttaide vejolašvuođa guorahallat iešguđetlágan boasttudieđuid (omd. koronapandemiija birra) ja reflekteret manin dákkár boasttudieđut ihtet ja lávdet, ja movt dat sáhttet váikkuhit servodaga. Sii besset maid oahpásmuvvat makkár mállet gávdnojit fuomášit dakkáriid ja movt vuosttaldit boasttudieđuid juohkima.
Ráhkkaneapmi
Oahpahusdagus lea golmma oasis, maid sáhttá čađahit oktanaga dahje juohkit máŋgga láhkkái. Dát oahpahusdagus gulla Infodemi oahpahanbálgái.
Ávžžuhuvvo ahte čađahehpet 1. oasi Infodemijas dahkosis ovdagihtii, dahje -anjo- geahččat oahpistanfilmma
Čađaheapmi
Váldooassi
- 1
Bargoárka «Boasttudieđut korona birra: Mállet ja dynamihkat
Viečča bargoárkka «Boasttudieđut korona birra: Mállet ja dynamihkat» (file:///C:/Users/Marit/AppData/Roaming/Microsoft/Word/bargo%25E1rkka)(Dárogilliija bija daid olahanmuddui ohppiide/studeanttaide.
Juoge dahje sádde bargoárkka, atte ohppiide/studeanttaide bargun lohkat daid iešguđetlágan boasttudieđuid birra ja vástidit gažaldagaid daid iešguđet fenomenaid birra. Bargguid sáhttá dásiide juohkit, ja addit ovtta dahje guokte teakstaoasi maiguin bargá, dan ovdii go ahte olles bargobihtá addit. Dahje sáhttá juohkit daid iešguđetlágan fenomenaid birra ohppiid/studeanttaid gaskka.
Jus oahppit/studeanttat eai dovdda doahpagiid konspirašuvdnagovahallan ja konspirašuvdnateoriijat ovdalaččas, de ferte daid birra čilget ovdal. Geavat ovdamearkka dihte Store norske leksikona definišuvnna (geahča snl.no):
«Konspirašuvdnateoriija lea čilgenmodealla mas čilgejuvvo ahte áššit mat mannet boastut máilmmis, leat bohtosat das go fámolaš joavkkut čihkosis leat šiehtadallan juoidá ovddidan dihte iežaset čiegus agenda. Konspirašuvdnateoriija lea ožžon dán fuones namahusa, muitalandihte ahte čilgehusas leat logalaš boasttuvuođat ja ii riekta soabat fáktádieđuiguin».
«Konspirasjonsteori er en forklaringsmodell som går ut på at ting som er galt i verden skyldes at mektige grupper i hemmelighet sammensverger seg for å fremme sin egen, skjulte agenda. Konspirasjonsteori er en nedsettende betegnelse som brukes for å signalisere at forklaringen er beheftet med logiske feil og problematisk omgang med fakta.»
- 2
Reflekterengažaldagat
Oahppit/studeanttat reflekterejit ja digaštallet čuovvovaš gažaldagaid:
Boasttudieđut koronaepidemiija oktavuođas eai álo leat buktagat bohciiduvvon bahás ulbmiliiguin. Čilge manin boasttudieđut mat leat ovdanbuktojuvvon «buriin áigumušain», aŋkke sáhttet leat várálaččat.
Guđet mállet boasttudieđut dán listtus doaivvut don sáhttet leat várálepmosat? Gávnna ákkaid.
- 3
Bargobihttá: myhtacuvkejeaddji
Ollu iešguđetlágan aktevrrat geahččalit vuosttaldit boasttudieđuid ja jorggunavdduid Korona birra, njulgema bokte boasttugovahallamiid.
WHO lea ráhkadan sierra «myhtacuvkejeaddji».
Geahča govahallamiid koronapandemiija birra maid «myhtacuvkejeaddjit» almmustahttet boasttuvuohtan. Guđiid dáin govahallamiin leat don gullan ovdal? Guđiide jáhkket don, ja guđiide it jáhkkán?
Mii lea ággan dasa ahte don jáhkát, dahje it jáhke, diehtojuohkimii mii addo korona birra?
Olggobeale resursa
Loahpalaš reflekšuvnnat
Oahppit/studeanttat galget vástidit čuovvovaš gažaldagaid:
- Mii lea deháleamos maid mun lean oahppan boasttudieđuid birra koronaepidemiija áigge?
- Maid mun ain smiehtan / maid háliidivččen gávnnahit olggos?
