Gátto ja juogosájádallam

Gátto l akta dajs buojkuldagájs mij vuoset muhtem åbbålasj mekanismajda maj diehti negatijva guotto ihti nágin juohkusij vuosstij. Ietjá vuogas buojkuldahka l "ieredibme" dat merkaj bágo, dago ja prosessa ma biedji nágin indivijdajt "då iehtjádin", soabmásij gudi ælla oassen "mijás". Ieredibme mijájt viehket vuojnátjit gåktu dav majt javllá árggabiejven máhttá vájkkudit váj nágin juohkusa báhtsi "då iehtjáda" sadjáj.

Sidjij gudi álu dåbddi sij li "då iehtjáda", la dát álu vájvve. Mikrovassje ja árggabiejvrasissma li guokta buojkuldagá dakkir dilijda gå nágina vásedi sij aneduvvi "då iehtjádin".

Jus la diedulasj gáttoj ja ieredimij hárráj de dát máhttá mijájt viehkedit váj ep nuppástuhte, dat merkaj ulmutjijt ietjá láhkáj giehtadallat. Navti máhttep aj juogosvasjev hieredit, dat merkaj gå ietjá juohkusijt vasjet. Dutkam la vuoset sij gudi nágin juohkusav vasjodit, álu ietjá juohkusijt aj vasjodi.

Dán tiemá vuolen besa låhkåt dáj iesjguhtik buojkuldagáj birra. Gávna aj sihke konkriehta oajvvadusájt, dåjmajt ja åhpadimláhtjusijt ma li duoj dáj gáttojda tjanáduvvam.